غار کتله خور

صفحه نخست

ايران و جهان

ورزشی

گوناگون

مقالات

اطلاعيه ها و نشريات سازمانها

لينکهای ارسالی خوانندگان

تماس با ما

جستجوی سايت

اشتراک/قطع اشتراک خبرنامه

عکس و گزارش / سفر به اعماق زمين با پنج‌هزار تومان به گزارش خبرنگار سرويس گردشگري خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، ديدن غارها شايد از دو نظر، روح انسان را تحت تأثير خود قرار مي‌دهد؛ يكي انديشيدن به اين‌كه در حال حاضر در جايي قدم مي‌گذاريد كه به‌دليل ويژگي‌هاي زيستي غارها، ميليون‌ها سال از وجود هر موجود زنده‌اي به‌دور بوده است. ديگر اين‌كه ديدن قنديل‌هايي كه در غاري پرآهك مانند «چال نخجير» هر 70 سال و در غاري كم‌آهك مانند «كتله‌خور» حدود هر 700 سال چند سانتي‌متر ناچيز رشد مي‌كند و دريافتن اين‌كه سن قنديل روبه‌روي شما چندهزار يا حتا چندميليون سال تخمين زده مي‌شود، حس حقارت توأم با تفكر را در وجود انسان ايجاد مي‌كند. براي ديدن غار كتله‌خور در استان زنجان از هر طرف كه برويد بايد از چند شهر كوچك بگذريد تا پشت يك كوه بلند به غاري داراي مسير گردشگري قدم بگذاريد كه هزاران قرن است وجود داشته، سال‌ها ورود به آن براي عموم آزاد بوده و آسيب‌هايي هم از اين رهگذر ديده، اما حالا بازديد از آن حساب‌‌مند است و البته محدوديت‌هاي غاري مانند چال نخجير را در عكاسي و تصويربرداري ندارد. كتله‌خور از غار چال نخجير عريض‌تر است، ديوارهاي آن پوشيده از اسفنج‌هاي بلورين نيست، اما در وسعت سالن‌ها و برخي شكل‌هاي تشبيهي منحصربه‌فرد است. گويا اين غار طبقات متعددي دارد كه براي بازديد در دسترس نيستند؛ اما گفته مي‌شود با كسب مجوز و همراه داشتن يك زمين‌شناس به شرط داشتن وسايل حمايتي براي نور كافي، از ديگر بخش‌هاي آن نيز مي‌توان ديدن كرد. در بازديد از طبقه‌هاي زيرين آن، غارنوردان فسيل‌ها و بقاياي حيواناتي را كشف كرده‌اند كه شايد زماني در جست‌وجوي آب يا شايد براي يافتن پناهگاهي به داخل بخشي از غار رفت‌وآمد كرده و احتمالا در اثر زمين‌لرزه‌اي محصور شده و جان سپرده‌اند. درباره‌ي اين غار كه در حدود 100 كيلومتري غار عليصدر همدان قرار دارد، افسانه‌هايي هم وجود دارد از جمله اين‌كه اين دو غار از طريق دالاني به هم متصل‌اند. به هر حال، غار كتله‌خور براي كساني كه در آن كار و به‌نوعي زندگي مي‌كنند، بايد رمز و رازي داشته باشد كه شايد بخشي از آن ناگفتني است. راهنماياني كه بويژه در فصل سرما، به مصداق سلماني‌هايي كه وقتي بي‌كار مي‌شوند، سر همديگر را مي‌تراشند، از لذت درك ديگر بخش‌هاي دور و نزديك غار، خود را بهره‌مند مي‌سازند و از سفرهاي بعضا چندروزه‌شان به داخل غار حتما كتابي مي‌توانند بنويسند. در يك روز بهاري كه به بارندگي و خرابي هوا و همچنين قيمت بنزين آزاد - عوامل مؤثر در كاهش بازديدكنندگان غار - توجهي نداشتيم، همزمان با آشنايي با غار كتله‌خور پس از خريدن بليت‌هاي پنج‌هزار توماني آن، در اولين ديدارمان با يك راهنما آن آشنا شديم كه شكل و كلامش لطافتي بومي در التقاط با آرامشي حاصل از همدمي با غار سنگي را يك‌جا داشت. به‌قولي «12 ساله كه كارش همينه؛ اين‌كه هر روز 9 صبح به غار بره و فقط بخش‌هايي از يك طبقه‌ي غار رو به بازديدكننده‌ها نشون بده. البته خودش تا حالا تونسته شش طبقه از اين غار رو كه اون و خيلي‌هاي ديگه معتقدن يكي از زيباترين و قديمي‌ترين غارهاي جهانه ببينه.» اين يك توصيف بسيار خودماني است از محمد عطاخاني، مردي كه 12 سال است در غار كتله‌خور زنجان به‌عنوان راهنما فعاليت مي‌كند. او كه همراه سه نفر ديگر وظيفه‌ي راهنمايي گردشگران و بازديدكنندگان از غار كتله‌خور را برعهده دارد، شغل خود را آرامش‌بخش مي‌داند، البته به شرطي كه گردشگران با آسيب رساندن به غار باعث دردسر و اذيت، بويژه از نوع روحي‌اش نشوند. عطاخاني كه كارشناس رشته‌ي زمين‌شناسي است، در گفت‌و‌گو با خبرنگار سرويس گردشگري ايسنا، مي‌گويد: غار كتله‌خور به‌دليل ويژگي‌هايي كه دارد، گردشگران زيادي را به ديدن خود جذب مي‌كند. البته در گذشته بيشتر، مردم استان زنجان به اين محل مراجعه مي‌كردند، ولي در سال‌هاي اخير از شهرهاي تهران و مشهد نيز زياد به اينجا آمده‌اند و حتا در ارديبهشت‌ماه، اردوهاي دانش‌آموزي زيادي داريم. تعطيلات نوروز نيز از جمله ايامي است كه بيشترين تعداد بازديدكننده را داريم، به‌طوري كه سال گذشته به‌شكل ميانگين روزي 1700 نفر از اين غار ديدن كردند و در پايان تعطيلات نيز آمار حدود 20 هزار نفر ثبت شد؛ ولي امسال اين رقم كاهش يافت و 10 هزار نفر در تعطيلات نوروز از غار ديدن كردند. شايد يكي از دلايل اين كاهش، سرماي هوا در استان زنجان بوده باشد. او درباره‌ي اين‌كه چرا اينچنين به غار كتله‌خور علاقه دارد، بيان مي‌كند: قدمت غار كتله‌خور بيش از 30 ميليون سال تخمين زده شده است. اين غار هفت طبقه دارد كه تمام طبقات آن منفي هستند و زير زمين قرار دارند. فاصله‌ي هر كدام از طبقات هم 10 تا 50 متر است، ولي فقط يك طبقه از اين هفت طبقه براي مردم قابل بازديد است، آن هم نه به‌شكل كامل. در واقع، مردم فقط يك‌صدم مسيرهايي را كه در طبقه‌ي فوقاني غار وجود دارد مي‌توانند ببينند؛ اما من خودم تا طبقه‌ي ششم غار را ديده‌ام. هرچه پايين‌تر مي‌رويم، غار زيباتر مي‌شود. وي با اشاره به اين‌كه 120 سال پيش بومي‌هاي شهر گرماب، غار كتله‌خور را كشف كردند، ادامه مي‌دهد: از سال 1372 غار صاحب متولي شده و اكنون 2500 متر از آن به‌عنوان مسير رفت و برگشت براي مردم در نظر گرفته شده است. در حالي كه تخمين زده مي‌شود مجموع طبقات غار بيش از 100 كيلومتر باشد. وي با اشاره به اين‌كه غار كتله‌خور در فهرست آثار ملي ثبت شده است، مي‌گويد: هر از چندي، كارشناساني از كشورهاي آلمان و سوييس از طريق سازمان يونسكو براي مطالعه و بررسي به اين غار مي‌آيند. همچنين برخي كارشناسان ايراني مدتي قبل به اينجا آمده بودند و به طبقه‌هاي پايين‌تر رفتند. او يكي از اتفاق‌هاي ويژه در اين غار را گم شدن تعدادي از بوميان منطقه در 50 سال پيش مي‌داند كه پس از حدود 15 روز پيدا شدند.